mijn visie op samenwerking tussen sociaal en medisch domein

Professionals binnen het (para-)medische domein werken al lang samen binnen de zorg aan volwassenen (ouderen, chronisch zieken etc.). In de verbinding met welzijn en jeugdhulp, het sociale domein, is de samenwerking nog niet vanzelfsprekend. Beide domeinen hebben eigen uitgangspunten, waarden en werkmethoden. Voor een integrale benadering van gezondheid is het van belang dat ze elkaar begrijpen. Het continu werken aan dit begrip is mijns inziens essentieel. In mijn projecten merk ik dat wanneer er verbinding is, er geleerd wordt van de verschillen tussen beide en de aanvulling die de andere partij biedt.

De kracht van het medische domein ligt op het gebied van het continu willen helen van ziekten en het meetbaar maken van gezondheid. Het zoeken naar oplossingen is van groot belang en afwijkingen worden bij voorkeur zo vroeg en goed mogelijk gediagnosticeerd. Voor elke ziekte is een medicijn of therapie en een protocol. Werking hiervan is door middel van gedegen onderzoek naar de werkbaarheid en effectiviteit van de interventies aangetoond.

De kracht van het sociale domein is zichtbaar op het niveau van de afzonderlijke uitvoerende professional. Het resultaat van de hulpverlening wordt in belangrijke mate bepaald door hen. Problematiek heeft vaak te maken met een gemankeerde persoonlijke of sociale ontwikkeling. Een gevoel van gezondheid wordt gezien als beperkt maakbaar of heelbaar. Er wordt minder gestandaardiseerd gewerkt. De hulpvraag wordt, vaak buiten een protocol om, van meerdere kanten belicht. Het meetbaar maken van een interventie wordt vaak gekoppeld aan het verhaal van de cliënt en het monitoren van ontwikkelingen bij het cliëntsysteem.

Bij de inzet van aanvullende hulp wordt vooral aan professionals binnen het eigen domein gedacht. Een arts is eerder geneigd naar een medisch specialist te verwijzen dan ook te denken aan een jeugdhulpverlener. En andersom denkt een jeugdhulpverlener niet snel aan het betrekken van de huisarts, die een gezin of een familie soms al tientallen jaren kent en over waardevolle informatie beschikt. Samenwerken binnen deze domeinen heeft een grote waarde voor cliënten of patiënten. Lichamelijke problematiek kan door bijvoorbeeld armoede vergroot worden, een oorzaak die niets met gezondheidszorg te maken heeft. Professionals in het sociale domein kunnen het belang van deze context toevoegen. En zo zijn er tal van voorbeelden.

In de nog grotere context wordt het belang duidelijk van het analyseren van deze samenwerkingsopgave in ieder verschillend deel van de stad. In mijn projecten heb ik gemerkt dat wat in één gebied niet goed werkt, in een ander gebied juist een succes kan zijn. Dit maakt dat een effect van een zelfde interventie niet eenvoudig te meten is, laat staan dat makkelijk te berekenen is wat de eventuele kostenbesparing is. De kunst is in elk gebied maatwerk te bieden.